Saturday, August 10, 2019

Sự Sụp Đổ Của Ngôi Nhà Usher (9) -- Truyện Ngắn của Edgar Allan Poe (1809-1849)


Tôi đi như thế được vài vòng thì nơi cầu thang bên cạnh có tiếng chân bước nhẹ làm tôi chú ý.  Tôi liền nhận ra đó là bước chân của Usher.  Chậ̣p sau anh gõ nhẹ lên cửa phòng tôi, rồi bước vào, tay cầm đèn.  Mặt anh vẫn xanh mét vẻ chết chóc –nhưng đôi mắt lộ nét hớn hở vui tươi điên dại, rõ ràng trông anh có vẻ đang bị kích động mạnh nhưng cố kềm chế lại.  Dáng điệu của anh khiến tôi sửng sốt –nhưng tôi chịu đựng sự cô quạnh đã quá lâu nên có cái gì đó tôi cũng thấy thích hơn, và tôi đón nhận sự hiện diện của anh như một niềm khuây khỏa cho mình. 
“Anh có thấy nó không?” Usher cất tiếng sau khi im lặng nhìn quanh giây lát.  “Vậy là anh chưa thấy nó sao? –nhưng hãy ở lại! Anh sẽ thấy.”  Miệng vừa nói, anh vừa lấy tay che ngọn đèn một cách cẩn thận, và vội vã đi đến cửa sổ, mở toang nó ra trong khi bên ngoài trời đang gió bão.
Ngọn cuồng phong ùa vào dữ dội  gần như nhấc bỗng hai chúng tôi lên.  Quả thật tối hôm đó trời tuy giông tố nhưng lại có nét đẹp uy nghiêm, một đêm vừa kinh dị vừa tuyệt hảo man rợ có một không hai.  Một cơn lốc đang tập trung trong vùng lân cận, vì hướng gió cứ thay đổi từng cơn giật mạnh; và mây đen dày đặc (giăng thấp đến độ đè lên cả các tháp nhỏ trên nóc lâu đài) cũng không thể ngăn chúng tôi không cảm thấy tốc lực vũ bão của những đám mây từ tứ phía đang ùn ùn lao vào nhau, chứ không hề trôi đi xa.  Tôi phải nói ngay cả độ dày đặc của mây đen cũng không cản nổi chúng tôi cảm nhận như thế; chúng tôi không thấy bóng mặt trăng hay chút ánh sao, cũng không hề thấy lóe lên một tia chớp nào.  Nhưng cả một khối hơi bất an khổng lồ bên dưới đám mây đen, cũng như tất cả mọi vật trên mặt đất nằm ngay chung quanh chúng tôi đều rực lên dưới một thứ ánh sáng kỳ lạ tỏa ra từ một làn hơi nhẹ nhưng chúng tôi có thể thấy rõ đang bao phủ lên cả tòa lâu đài.    

“Anh không được –tôi không muốn anh nhìn cái này!” tôi rung người lên nói với Usher, vừa nói vừa kéo anh đi từ cửa sổ về chỗ ghế ngồi.  “Những cảnh tượng này là những hiện tượng điện từ, không có gì lạ cả, và chúng chỉ làm anh rối trí thêm, hoặc cũng có thể nguồn gốc ghê rợn của chúng là làn ám khí * bốc lên từ cái hồ nước ấy.  Chúng ta hãy đóng cửa sổ lại; khí lạnh này có hại cho cơ thể của anh.  Đây là một trong số những tiểu thuyết anh thích nhất.  Tôi sẽ đọc cho anh nghe; --và chúng ta sẽ cùng nhau sống qua đêm kinh khủng này như thế.“

Quyển sách cổ xưa tôi lấy lên đọc có tựa là Mad Trist** của Ngài  Launcelot Canning; nhưng tôi nói nó là một trong những quyển truyện Usher yêu thích nhất là nói bông đùa*** chứ thực sự không như vậy, bởi vì thật ra vẻ thiếu tinh tế và trí tưởng tượng nghèo nàn trong truyện khó hấp dẫn đối với tâm tư thiên hướng cao cả và tiên về tâm linh của bạn tôi.  Tuy vậy, đó là quyển sách duy nhất nằm ngay trong tầm tay; và tôi có chút hy vọng mong manh là sự bồn chồn khiến anh bạn lo âu thái quá của tôi không yên (bởi vì lịch sử về bệnh tâm thần đầy rẫy những điều bất thường như thế) có thể vơi đi khi anh nghe những điều ngốc nghếch tôi đọc.  Quả thật vậy, nếu người ta đánh giá tôi qua vẻ chăm chú sinh động khi anh lắng nghe, hay có vẻ như đang lắng nghe, thì tôi có thể tự khen mình đã thành công khi nghĩ ra cách đọc sách cho anh như thế.

-----


*
rank = foul-smelling; mùi hôi, ám khí 
**
Mad Trist tả lại việc Ethelred xông vào chỗ ở của một người ẩn dật; phản ảnh sự kiện Madeline lúc bấy giờ đang vùng thóat ra khỏi hầm mộ của cô
Mad Trist,” which is about the forceful entrance of Ethelred into the dwelling of a hermit, mirrors the simultaneous escape of Madeline from her tomb. “Mad Trist” spookily crosses literary borders, as though Roderick's obsession with these poems ushers their narratives into his own domain and brings them to life.

***
Sad Jest:
 



(Còn tiếp)