"Rip Van Winkle" (5) --- Washington Irving (1783-1859)

Trong lúc họ leo lên như thế, thỉnh thoảng Rip nghe có tiếng như tiếng sấm ầm ầm dội ra từ hẻm núi sâu, hoặc từ trong những khe núi cao, mà con đường lởm chởm đá của họ hướng đến.  Chàng dừng lại giây lát, nhưng rồi cho đó là tiếng gầm gừ từ xa khi có mưa rào thường hay xảy ra ở những miền núi cao, chàng lại trèo tiếp.  Khi đi qua hẻm núi, họ đến một khu đất trũng, giống như chỗ xem hát lộ thiên nho nhỏ ngày xưa, bao quanh bởi những vách đá dốc thẳng đứng.  Nơi mép vách đá có nhiều nhánh cây mọc vươn ra, ở đấy ta có thể thấy một chút bầu trời xanh, và áng mây chiều nhuộm nắng hoàng hôn. Trong suốt thời gian trèo leo vất vả như thế, Rip và người bạn đồng hành của chàng chẳng ai nói với ai câu nào. Bởi vì, mặc dù Rip hết sức kinh ngạc không biết khiêng thùng rượu gỗ này lên núi cao này làm chi, có một cái gì đó lạ lùng khó hiểu về người lạ mặt khiến Rip thấy sợ và không dám tỏ vẻ thân thiện.  

Khi họ đi đến chỗ xem hát lộ thiên, lại có thêm nhiều điều kỳ quặc nữa xuất hiện. Tại khu đất bằng phẳng ở chính giữa, có một nhóm người trông rất lạ lùng đang chơi ném banh lăn vào chín hình gỗ.*  Họ ăn mặc lạ lùng như người từ xứ khác đến; một sộ́ mặc áo khoác ngắn đến hông** theo kiểu thời xưa, một số khác mặc áo khoác sát nách.  Họ có đeo dao dài vắt vào nơi dây nịch.  Phần đông họ đều mặc quần rộng thùng thình có buộc dây nơi đầu gối, giống như người đàn ông lạ mặt nọ.  Gương mặt của họ cũng dị kỳ lắm: một người có đầu to, mặt rộng, và cặp mắt ti hí như mắt heo, một người khác trên mặt chỉ có mũi, đầu đội mũ màu trắng rộng vành, chỏm hình nón,*** trên có gắn một cái đuôi lông gà nhỏ.  Những người ấy đều để râu, với đủ hình dạng, màu sắc.  Một người trong họ có vẻ là vị thủ lãnh.  Đó là một người đàn ông  già, mập tròn, mặt dày dạn phong sương.  Ông ta mặc chiếc áo khoác đến hông, dài tay có viền đăng ten, mang dây nịch thật to có chỗ để gắn gươm, đầu đội mũ cao có gắn lông chim, mang vớ dài màu đỏ, và giày đế cao có vẽ hoa hồng.  Những người ấy làm Rip nhớ đến người trong bức tranh cổ của dân vùng Flanders,**** mà chàng đã thấy tại phòng khách nhà ông Dominie Van Shaick, vị giáo sĩ trong làng.  Bức ấy được mang từ Hòa lan sang  hồi người Âu mới đến định cư.

Điều kỳ lạ  nhất đối với Rip là, mặc dù những người này rõ ràng đang vui chơi, nhưng họ luôn giữ vẻ mặt hết sức trang nghiêm, và im lặng một cách bí mật, và buổi tiệc của họ có lẽ buồn nhất trong tất cả các buổi tiệc mà Rip từng chứng kiến.  Không có gì làm xáo trộn khung cảnh yên lặng ấy ngoài tiếng những trái banh đang lăn của trò ném gỗ.  Khi banh lăn, tiếng chúng vang dội cả núi rừng, giống như tiếng sấm gầm chuyển mưa. 

Khi Rip và người cùng đi với chàng đến gần, họ bỗng ngừng chơi, đưa mắt nhìn chàng lom lom như cái nhìn của các bức tượng, gương mặt họ lạ lùng, thiếu tế nhị và không chút thân thiện đến nỗi tim chàng đập mạnh và đầu gối khựng lại.  Lúc đó người đàn ông đi cùng Rip đổ hết rượu trong thùng gỗ vào một cái bình chứa lớn có vòi, và ra dấu cho Rip hãy phục vụ nhóm người ấy.  Chàng run sợ vâng theo.  Họ im lặng nốc những ngụm rượu dài, rồi trở lại chơi tiếp.  

Dần dần nỗi kinh ngạc va lo sợ của Rip cũng dịu bớt.  Thậm chí, khi không có ai nhìn, chàng còn thử nếm thức uống của họ nữa.  Chàng thấy nó có vị giống như rượu Hòa lan.  Đương nhiên chàng thấy khát, và lát sau lại thử uống lần nữa.  Cứ thế, hết ngụm rượu này đến ngụm rượu khác, và Rip cứ tiếp tục quay trở lại chỗ bình chứa rượu nhiều lần đến nỗi cuối cùng các giác quan của chàng bị choáng ngợp, mắt đảo tung lộn xộn trong đầu, trí óc không còn tỉnh táo được nữa, và chàng chìm vào một giấc ngủ thật say.
Khi tỉnh dậy, Rip thấy mìng đang nằm trên gò đất phủ cỏ xanh mà từ chỗ ấy, lúc trước chàng đã thấy ông già ở dưới thung lũng hẹp.  Chàng dụi mắt --đó là một buổi sáng nắng chiếu rực rỡ.  Chim chóc nhảy nhót tiú tít trong các bụi rậm, và một con diều hâu đang lượn vòng trên không, bay ngược làn gió núi trong lành.  Rip thầm nghĩ: "Chắc chắn mình đã không ngủ quên ở đây suốt đêm qua." Chàng cố nhớ lại những gì đã xảy ra trước khi chàng ngủ quên.  Người đàn ông kỳ lạ với thùng gỗ đựng rượu -- h̉ẻm núi đá -- việc hai người đi sâu vào khu đá lởm chởm -- bữa tiệc buồn bã với trò chơi ném banh vào chín trụ gỗ -- bình chứa rượu -- "Ồ, cái bình chứa rượu! Cái bình chết tiệt ấy! Biết lấy cớ gì mà nói với mụ Van Winkle đây?" 

___

*ninepins: trò chơi ném quả cầu để làm đổ những chai gỗ gọi là “pin” được sắp sẵn cách xa người ném.

**doublets and jerkins: áo khoác ngoài đến ngang hông và áo khoác cụt tay thịnh hành thời Trung cổ đến thế kỷ 17 bên Âu châu.

***sugar-loaf hat: mũ rơm rộnh vành thường thấy ở Tây Ban Nha, thịnh hành ở Âu châu vào thế kỷ 17 và 18.

****Flemish: ngôn ngữ được dùng ở miền Flanders, vùng đất nước Bỉ gần Hoà lan.